In 2008 werd door de SHIE een verrassende ontdekking gedaan. Aan de gevel van de Pretoriusstraat 40-46 in Den Haag bleek een terrazzo reclameplaat te hangen van de Firma Rosa. De reclameplaat was zwaar aan restauratie toe. Er liep onder meer een grote scheur over de hele breedte van de plaat.
Op 18 mei is een start gemaakt met de restauratie van een aantal muurreclames aan de zijmuur van Tasmanstraat 147. Een deel van de reclames wordt volledig gerestaureerd, terwijl de overige geconserveerd zullen worden.
G.N. Itz was in de negentiende eeuw stadsbouwmeester van Dordrecht. Voor de uitvoering van een van zijn brugontwerpen, de Lange IJzeren Brug, gebruikte hij Haags ijzerwerk van de firma Enthoven.
“…een hele grote machine, die was tweedehands gekocht van een bierbrouwerij. Er zat een generator aan waar je dus stroom mee kon opwekken. Die stoommachine werd in de winter gebruikt tussen 17.00 en 19.00 uur want, dat was de tijd dat de straatverlichting aanging en ook de verlichting in de huizen. Dan kwam er een piek en het net was daar niet op berekend. Fabrieken hadden een extra belasting voor stroomverbruik tussen 17.00 en 19.00 uur en dat was bijna een verdubbeling. Die stoommachine was schitterend om te zien. Ik zie het nog voor me… Dan moesten die stokers en alles wat vrij was onmiddellijk komen tegen die tijd en dan stonden ze de twee lage drukketels, met elk twee vuurgangen, die werden dan helemaal vol gegooid met kolen en die ketels werden op getast tot het maximum wat ze konden hebben aan druk. Dan was het tegen vijven en dan werd de stoommachine aangezet, die kwam dan langzaam op gang en dan kreeg je ineens een hapering want dan werd er overgeschakeld van het net naar het net van de stoommachine. Dan mocht je in de fabriek maar heel weinig stroom gebruiken.”
Een monument op het voormalige Gemeentelijke Industrieterrein.
Naast de Gemeentelijke Energiecentrale, op de hoek van de De Constant Rebecquestraat en de Marnixstraat verrees in de jaren vijftig een monumentaal gebouw voor de Plaatselijke Telefoondienst. Inmiddels is het gebouw in handen van een woningbouwcorporatie die er een nieuwe bestemming aan gaat geven.
Den Haag heeft nog twee gashouders. Deze dienden om levering van gas te kunnen garanderen. De gashouders zijn nu drinkwaterreservoirs. Mocht ook dit verleden tijd worden dan zijn er interessante mogelijkheden om deze topmonumenten opnieuw te gebruiken.
” Af en toe hadden ze van die speciale dingen, bijvoorbeeld met de kerst dan hadden ze ineens een paar 1000 blikken met fruit, cocktailfruit en ananas. Die moest je verkopen en dan zeiden ze jij hebt zoveel klanten dus jij moet zoveel blikken wegzetten. Daar zat altijd wel een leuke verdienste op dus daar wilde je wel je best voor doen. Dan hadden ze weer Zwanenburg rookworsten en wat je natuurlijk ook al had was margarine. Dan kreeg je weer een wedstrijd wie de meeste Zeeuws meisje verkocht. Dan wie de meeste rookworsten verkocht. Daar kreeg je allemaal extra prijzen voor, maar ze hadden het wel zo voorsierd dat je op het laatst nergens geen tijd meer voor had.”
“Wij rekenden in de zuivel niet in mensen of geldomzet maar in literomzet, kilo-omzet.”
“Ik ben mijn loopbaan begonnen in 1954 bij de Algemene Vereniging voor Melkvoorziening (AVM), dat was een soort kartel voor West-Nederland waarin boeren, fabrikanten en melkhandelaren samenwerkten. …ik stapte in 1964 over naar de coöperatieve zuivelindustrie en werd adjunct-directeur bij de CMC.
Een intigrerende en fraaie gestucte lijst was de reden om deze reclame terug te halen. Na onderzoek bleek reconstructie van één van de vier oorpronkelijke reclames de enige mogelijke optie.
Een reclame van een aannemer waarvan de naam in de kleur terugkomt. Hier is bij de restauratie gekozen om de diverse stadia van de schildering te laten zien, rekening houdend met de leesbaarheid van het geheel.