Haagvaarder 91 (hoofdartikel)

L. Gordijn, brandstoffenhandelaar in Voorburg

Het aanboren van de aardgasbel in Slochteren in 1959 betekende voor vrijwel alle huishoudens in Nederland een grote verandering. Met de slogan ”neem een buisje in je huisje, voor een dubbeltje zit je goed” werd de bevolking in de loop van de jaren zestig verlokt om van de vertrouwde kolenwarmte over te gaan op aardgas. Dit luidde tevens het einde in van het kolentijdperk.

Brandstoffenhandel

Dit alles kon Leonardus Gordijn (geb.1881) niet bevroeden toen hij in 1907 een brandstoffenhandel begon in de Kerkstraat in Voorburg. In de winkel kon men kolen, antraciet, olie, petroleum en aanverwante artikelen kopen. Met paard en wagen werden de kolen aan huis bezorgd. Ook onderhield Gordijn een motorbootdienst op Rotterdam, waarmee naast kolen ook andere goederen werden vervoerd.

Gebrek aan ruimte zal de overweging geweest zijn om in 1928 te verhuizen naar het eind van de Voorhofstraat. Het ruime woonhuis met kantoorruimte en een grote kolenopslagruimte waren bovendien gelegen aan het water.

Transportbedrijf

De kolenhandel was zeer seizoensgebonden, in een strenge winter kon men het werk nauwelijks aan. In de rustiger zomerperiode werden de vrachtwagens ook ingezet voor ander vervoer, wat stilletjes uitgroeide tot het Transportbedrijf Gordijn. In 1938 leidde dit tot de volgende toevoeging aan de bedrijfsomschrijving: “algemene expeditie, auto-expeditiedienst Voorburg Rotterdam en het verhuren van luxe auto’s zonder chauffeur”.

In 1941 zou het bedrijf gesplitst worden, zoon A.C.G. Gordijn continueerde het expeditiebedrijf.

Zomer

In de stille zomermaanden liet een aantal mensen alvast de wintervoorraad aan kolen bezorgen tegen een gunstig tarief, de zomerprijs. Een andere activiteit was de verkoop

van kolenzegels. Deze zegels waren verkrijgbaar met waardes van 1 gulden en van 50 cent. Vaste klanten spaarden op die manier hun kolen voor de winter bij elkaar en betaalden met zegels.

Vooruitgang

In 1949 neemt zoon Leonardus Cornelus(geb. 1912)  de brandstoffenhandel over van zijn vader en zet die voort onder de naam L. Gordijn. Paard en wagen zijn dan al lang vervangen door vrachtwagens, eerst door T-Fords met in de laadbak de kolen in grote grove jute zakken en later door vrachtwagens met de kolen verpakt in kleinere papieren zakken.

Op den duur werd de opslagruimte toch weer te klein en ook het vervoer van de kolen vanaf de spoorlijn was omslachtig en zeer arbeidsintensief. Dit gold natuurlijk ook voor anderen kolenhandelaren in de buurt.

VVB

Om die redenen sloegen in de loop van de jaren 60 een aantal Voorburgse kolenboeren de handen ineen en richtten de Coöperatieve Vereniging van Voorburgse Brandstoffenhandelaren (VVB) op. Dit waren in eerste instantie: Van Etten, L. Gordijn, Pors en Krijtenburg en C. Gordijn en Gebr. De Heij uit Rijswijk.  Niet lang daarna volgden NV Hoogervorst en NV Eigen Haard.

Het doel was “voor gezamenlijke rekening de opslag, inkoop, verwerking, verpakking en  distributie van vloeibare, vaste en gasvormige brandstoffen te verzorgen”. Op die manier konden de deelnemende bedrijven efficiënter en dus goedkoper werken.

Randstad-Warmte

Er werd een terrein aan de Binckhorstlaan gehuurd van de NS met aansluiting op de spoorlijn. De VVB bouwde hier in 1966 onder de naam Randstad-Warmte een kolenopslag  voor circa 20.000 ton kolen. De participanten kochten de kolen gezamenlijk in verpakten ze in papieren zakken en zetten hun vrachtwagens in om alle kolenbestellingen van hieruit te bezorgen. In plaats van vier verschillende bezorgende kolenboeren in één straat kwam er nu één vrachtwagen voorrijden, die de kolen aan alle klanten in deze straat afleverde. De administratieve en financiële verwerking bleef wel in handen van de kolenboeren zelf. Na verloop van tijd sloten meer Voorburgse en ook Haagse kolenboeren zich aan bij Randstad-Warmte. Omdat het kolentijdperk eindig was werd stevig nagedacht over de toekomst, allerlei scenario’s passeerden de revue; het werd Fijnfix.

Jannie Havelaar

Met dank aan: de heer L. Gordijn

Bronnen:

Kamer van koophandel, Handelsregister 1921-1969.

“Randstad-Warmte, ’s-Gravenhage” in De Brandstoffenhandel, jrg.20, nr. 1, jan. 1967.

“Randstad-warmte-vliegers stijgen tegen de wind in” in Gemeenschappelijk Belang, jrg. 59, nr. 42, nov. 1966.