Haagvaarder 35 (hoofdartikel)
Banketbakkerij en Verversingssalon Keizerstraat 213 – 215
Scheveningen rond 1900
Tegen het einde van de negentiende eeuw wordt Scheveningen naast het vissersdorp dat het altijd al was steeds meer een badplaats van betekenis. Rond 1900 verrijzen niet alleen hotels, pensions en grote woonhuizen langs de boulevard, maar er komen ook veel nieuwe winkels voor de badgasten. De architectuur die in die tijd veelvuldig werd gebruikt in badplaatsen was de Art Nouveau die in Nederland ook wel de naam Nieuwe Kunst kreeg.
Art Nouveau architectuur was vernieuwend en dat paste goed bij de vestiging van nieuwe winkels; ze gaven een moderne en mondaine uitstraling aan de badplaats. Het vernieuwende was een gevolg van de toepassing van nieuwe bouwmaterialen zoals verblendsteen (gladde machinaal geperste, niet geglazuurde baksteen).
Door het gebruik van ijzer en staal werd het ook mogelijk grotere etalages te maken, met grote glasoppervlakken. Veel bestaande winkels werden in die tijd ook verbouwd en voorzien van nieuwe puien en interieurs in deze stijl. Een voorbeeld hiervan is het pand Keizerstraat 213 – 215, dat in opdracht van Timotheus Jacobus Osse in 1905 door de Scheveningse architect C.J.M. van Duijne werd ontworpen.
Een banketbakker uit Overijssel
Osse vestigt zich als ongehuwd banketbakker uit Oldemarkt in 1892 in Scheveningen. In 1894 trouwt hij in Doetinchem en samen met zijn vrouw woont hij in de Keizerstraat 197a (later hernummerd 215) alwaar hij een banketbakkerij overneemt, die sinds 1880 op naam van J.C. Corver staat. De bakkerij zelf bevindt zich op het achterterrein.
In 1905 besluit Osse om de bestaande banketbakkerij te laten vernieuwen en uit te breiden met een zogenaamde verversingssalon. Een besluit dat getuigt van een goed zakelijk inzicht; het fenomeen ‘salon’ is in die tijd in opkomst. De theesalon van Krul in Den Haag is daar een goed voorbeeld van. Niet alleen theesalons, maar ook melksalons van De Sierkan en Melkinrichting de Landbouw openden rond de eeuwwiseling hun deuren, onder meer ook in de Keizerstraat.
Osse laat de Scheveningse architect Van Duijne een ontwerp maken. Van Duijne ontwerpt niet alleen het woonhuis met winkel in Art Nouveaustijl, maar ook het interieur. Zo zijn op de bouwtekeningen ook de ontwerpen voor de toonbank, de etalagekasten en de uitstalkasten voor de winkel terug te vinden.
De bouwtijd van het geheel is extreem kort; de bouw van de winkel begint op 10 januari 1905 en is op 10 maart 1905 gereed. Het woonhuis erboven is een maand later klaar. Voor dat er gebouwd kan worden wordt eerst het bestaande pand gesloopt. Osse was met de architect overeengekomen dat er in de schuttingen die werden neergezet een doorgang openbleef naar de eerdergenoemde bakkerij die op het achterterrein stond. Er heeft tijdens de bouw ook een noodwinkel bij de bakkerij gestaan. Ook toen al was het motto: tijdens de verbouwing gaat de verkoop gewoon door!
De architect C.J.M van Duijne
Over de architect Van Duijne is nog weinig gepubliceerd ondanks zijn vrij grote bouwactiviteiten in Scheveningen en Den Haag. Zo bouwde hij onder meer herenhuizen aan de Kortrijksestraat, Kapelplein,Gentse/Brugse- en Doornikstraat, villa’s aan de Nieuwe Parklaan, Nieuwe Duinweg en Rijslag en woningen en winkels in de Jurriaan Kokstraat. In Den Haag bouwde hij onder andere herenhuizen aan de Thomsonlaan en Palmboomstraat en een kindertehuis in de Geraniumstraat.
Antoinette van der Horst
Met dank aan:
- mevrouw M.J. Snels.