Nieuws

Boek Hollands Spoor verliest nipt de Die Haghe Prijs 2018

Op donderdag 1 november werd in de Glazen Zaal bij de Synagoge aan de Prinsessegracht bekend gemaakt welk boek bekroond is met de Die Haghe Prijs 2018. De uitgave van Hollands Spoor Een Koninklijk treinstation dong mee als één van de drie genomineerden. Ondanks de lovende woorden van de vakjury ging de prijs onze neus voorbij en ging naar het boek over de Haagse Diaconie.

Een aantal fragmenten uit het juryrapport volgen hierbij uiteraard toegespitst op Hollands Spoor:

“Juryrapport Die Haghe Prijs 2018

Geachte dames en heren,

Mede namens mijn mede-juryleden, mevrouw Henriëtte van Aartsen-Warsen en de heer Jan Hein Furnée, mag ik nu de winnaar bekend maken van de Die Haghe literatuurprijs. Maar voordat ik dat beargumenteerd doe, wil ik u iets vertellen over de inzendingen die we dit jaar hebben beoordeeld, en zal ik de drie inzendingen die wij voor de ‘shortlist’ hebben geselecteerd, kort bespreken.

De jury is in 2016 tweemaal bijeengekomen. Tijdens de eerste bijeenkomst in het voorjaar van 2018 heeft de jury een long list van 22 publicaties opgesteld. Deze longlist was samengesteld uit ingezonden scripties en boeken, en uit Haagse publicaties uit 2016 en 2017 die zijn opgenomen in de bibliotheek van het Haags Gemeentearchief. De longlist is gepubliceerd en vervolgens hebben de drie juryleden deze publicaties met aandacht gelezen en van een eigen beoordeling voorzien.

De longlist bleek een rijk geschakeerde selectie aan thema’s en type geschiedschrijving.  Opvallend was opnieuw het grote aandeel publicaties die Haagse architectuur betreffen. Daarnaast een grote diversiteit aan andere onderwerpen, waarvan ik noem: muziek van Haagse bodem, Haagse vrouwen in de makelaardij, Haagse sport, sporen van de Tweede Wereldoorlog in onze stad, publicaties over de zorg voor ouderen en minderbedeelden in het Haagse, én we leerden twee verschillende Georges kennen – de ene van grote naam en faam, de ander juist door de onderzoekster uit de anonimiteit gehaald.

Dan ga ik weer terug naar de longlist van de geselecteerde boeken, want in een tweede jury-bijeenkomst hebben we die teruggebracht tot een shortlist van belangrijkste kanshebbers. Hierbij  heeft de jury vooral gekeken naar de mate waarin een publicatie nieuw licht werpt op de Haagse stadsgeschiedenis, of de studie leesbaar en aanspreekbaar is voor een groot publiek, of er voldaan is aan de eisen die gesteld worden aan een kwalitatief goede historische studie, en hebben we ons er tenslotte van vergewist dat een publicatie nog niet eerder bekroond is geweest”.

“En ik moet zeggen: om te komen van longlist naar shortlist ondervonden we als jury geen ingewikkelde deliberaties. We waren het zeer met elkaar eens over de keuze van:
– Ridder zonder vrees of blaam,  Kathleen Brandt-Carey
– Diaconie. Vijf eeuwen armenzorg in Den Haag, Jurjen Vis
– Hollands Spoor, een koninklijk treinstation, kathedraal van de techniek, Koos Havelaar”

De waardering uit het juryrapport voor Hollands Spoor, een koninklijk treinstation, kathedraal van de techniek:

“Koos Havelaar heeft ons een prachtige en gedetailleerde reconstructie bezorgd van de ontstaansgeschiedenis en ontwikkeling daarna van dit prachtige station. Hij laat de lezer in de eerste stoomtram stappen, die in 1843 de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij (HIJSM) binnen rijdt, dan nog in een weidelandschap op Rijswijks grondgebied. Vakkundig belicht Havelaar vervolgens een aantal zijsporen op het gebied van de spoorwegen in de 19^e en begin 20^e eeuw én de Haagse stadsontwikkeling om de geschiedenis van station Hollands Spoor goed in context te kunnen plaatsen. De jury complimenteert dhr. Havelaar met zijn geslaagde poging de ontwikkelingen in het Haagse te verbinden met landelijke vooruitgang en innovatie op vervoersgebied, waarbij hij de maatschappelijke aspecten daarvan niet onderbelicht laat.
Op deze manier maakt de lezer lezend én kijkend de totstandkoming mee van een van de mooiste stations in ons land, mét koninklijke wachtkamer, en een landmark in Den Haag waar we trots op zijn. Ik noem bewust ook ‘kijkend’, want de vormgeving van het boek krijgt wat de jury betreft een eervolle vermelding.

Wat een juweel: de vormgeving is subliem, met een gestanste omslag, een speciale bindwijze, het gebruik van verschillende papiersoorten en typografieën, en fantastische afbeeldingen.
Dan tot slot toch nog even een persoonlijke noot. Want Koos beschrijft in zijn boek ook de zoektocht naar de originele ontwerptekeningen van station Holland Spoor, die dateren uit eind 19^e eeuw. Hij vindt ze uiteindelijk in het Utrechts archief, en dan ook nog in kleur!! De manier waarop hij zijn historische sensatie van deze vondst onder woorden brengt én het feit dat dit ook op die manier in het boek terecht is gekomen spreekt mij als archivaris bijzonder aan. De tekeningen zijn trouwens ook gewoon heel erg mooi om te bekijken, en zijn op een prachtige manier in het boek verwerkt”.