Het begon met een groot handelsbedrijf, dat de Nederlandse economie nieuw leven moest inblazen, maar naast handel werd de verstrekking van leningen en andere geldzaken uiteindelijk de hoofdzaak.

Historisch overzicht

1824  Oprichting van de Nederlandsche Handel-Maatschappij bij Koninklijk besluit van 29 maart 1824 als groot handelsbedrijf dat de Nederlandse economie nieuw leven moest inblazen. De maatschappij moest een handelsnetwerk op poten zetten door markten te scheppen voor de Nederlandse landbouw- en nijverheidsproducten, visserij in diverse gebieden te realiseren en verzekeringsactiviteiten en financieringsdiensten voor al deze branches te bundelen.
De eerste zorg was de handel met Indië te herstellen.
De NHM vestigt in een pand naast het paleis Noordeinde op nr.64.
1830  Invoering van Cultuurstelsel en daarmee richtte de NHM zich volledig op de Nederlands-Indische handel. Daarbij was een vast financieringselement aanwezig. Het begon met voorschotten op verhandelde tropische producten, waarvan de aanvoer in de jaren 30 verzevenvoudigde.
Vervolgens eiste de regering maandelijkse voorschotten, hiervoor ging de NHM leningen aan.
1831  De NHM verhuist naar Amsterdam, Herengracht 40. Er werken dan al 30 mensen op het kantoor van de maatschappij.
1838  De staat heeft een schuld van 40 miljoen gulden bij de NHM
De NHM stelt zich tot tak de Nederlandse textielindustrie te helpen en beleningsfaciliteiten te verstrekken. Zo gaat het ook bij de suikerindustrie en wordt daarmee een investeringsbank.
De in- en uitvoer van koloniale producten verloopt voor een groot deel via de NHM.
1850  President van de NHM E.P. de Monchy besluit tot revitalisering van de handel voor eigen rekening. Tevens worden door de Factorij in Batavia (onderdeel van de NHM) weer consignatiecontracten met particuliere producenten aangegaan, hypotheken afgesloten en zelfs deelnemingen in cultuurondernemingen genomen. Ook het hoofdkantoor in Amsterdam doet hieraan mee. Het levert echter weinig positieve resultaten op en in sommige jaren is het zelfs negatief.
1870  Geleidelijke opheffing van het Cultuurstelsel en liberalisering van het handelsverkeer.
1880  De eerste bankmensen treden toe tot de directie en er worden de eerste stappen gezet voor kredietverlening. De NHM staakt de eigen handel.
De discussie rond slechte resultaten en strategiewijziging draaide uit op een statutenwijziging over de activiteiten die de NHM wel of niet wil uitvoeren. Daarna nemen de bankactiviteiten steeds meer toe.
In Nederland gaat de aandacht uit naar bezit van staatsschuld, het uitgeven van aandelen voor anderen en deelnemen in bedrijven.
1900  Circa 47 procent van het eigen vermogen is belegd in effecten.
1903  Een nieuwe stap in de ontwikkeling naar een handelsbank wordt gezet met de mogelijkheid voor derden om deposito’s te plaatsen bij de NHM.
1910  Opening van een nieuw kantoor (agentschap) aan de Kneuterdijk 4 in Den Haag, kort daarop gevolgd door aankoop Kneuterdijk 11. Belangrijkste doel om oud-klanten van de Factorij, die naar Nederland waren gekomen, van dienst te kunnen zijn.
1913  Bijna 63 procent is belegd in effecten. De nettowinst neemt sterk toe.
1916  De NHM gaat een samenwerking aan met de Geldersche Credietvereeniging in Arnhem. Beide banken nemen daarna diverse kleinere banken over.
Ca. 1920  Door de groeiende bankzaken besluit de NHM een nieuw kantoor te laten bouwen aan de Kneuterdijk. Het ontwerp komt, van de Haagse architecten Marie en Johan van Nieukerken. Daar de visie van de architecten als sterk verouderd wordt gezien, wijst de Schoonheidscommissie in eerste instantie het ontwerp af. Uiteindelijk besluit de Haagse gemeenteraad met 21 voor en 19 tegen dat dit plan gebouwd mag worden.
1924  Op 5 april opent prins Hendrik officieel het nieuwe kantoor aan de Kneuterdijk 1.
1926  Opening van een nieuw hoofdkantoor in Amsterdam aan de Vijzelstraat naar ontwerp van architect K.P.C. de Bazel.
1936  Overname van de Geldersche Credietvereeniging. De NHM beschikt daarmee over een uitgebreid netwerk van regiokantoren over het hele land.
Jaren 20 en 30  Mechanisering van de kantoorarbeid. Opening van kantoren in het buitenland.
1960  Overname van De Rentekas, die was gevestigd in de Zoutmanstraat.
1963  Opnieuw een overname van een Haagse bank, De Kock & Co, gevestigd aan de Theresiastraat.
1964  Fusie van de NHM met De Twentsche Bank tot Algemene Bank Nederland (ABN).
1964  Het kantoor van de vm. Twentsche Bank aan het Toernooiveld groeit uit tot het grootste effectenkantoor van Nederland.
1968  Overname van de Hollandsche Bank-Unie (HBU) in Den Haag gevestigd aan de Hofweg 1.
1991  In september fuseert ABN met AMRO tot ABN-AMRO
1993  Het gebouw wordt op de Rijksmonumentenlijst geplaatst.
1995  Start van de plannen om het hoofdkantoor ABN-AMRO Den Haag aan de Kneuterdijk 8 te vestigen waarvoor het historische pand ingrijpend verbouwd wordt.
1997  Na het verlaten van de ABN van het pand wordt het verkocht aan de Rijksgebouwendienst en gerenoveerd voor de Raad voor de Rechtspraak.

Afbeeldingen

Locatie(s)

TitelAdres

Bronmateriaal

  • T. de Graaf en J-J. Mobron, De Bank in Den Haag. De geschiedenis van ABN-AMRO in Den Haag, Amsterdam 1998
  • Joh. De Vries, W. Vroom en T. de Graaf (red.), Wereldwijd bankieren ABN-AMRO 1824-1999, Amsterdam 1999.
  • Beeldbank cultureelerfgoed