Eind 19e eeuw zijn het de Engelsen die op het continent aan de ‘tramway’ timmeren en zowel in Brussel als in Den Haag de tram introduceren.
Historisch overzicht
1864 Oprichting The Dutch Tramway Company (DTC).
1866 Verlening interlokale concessie Den Haag-Delft, geëxploiteerd door de Algemeene Nederlandsche Railroute Maatschappij (ANRM).
1867 Oprichting Haagsche Tramway Maatschappij (HTYM).
1873 Overname tramlijnen door Eduard Otlet c.s., een Belgisch tramondernemer.
1887 Overname concessie TH door Haagsche Tramweg Maatschappij (HTM). Paardentram naar Delft vervangen door stoomtram.
1890 Eerste elektrische tram op accu’s.
1904 Eerste Haagse tram voorzien van tractie via bovenleiding.
1907 Laatste paardentramlijn onder de bovenleiding.
1924 De eerste HTM-bussen rijden door de stad. De HTM heeft dan 10 bussen. De jaren daarna volgen er meer. Op de tramlijn Den Haag-Delft worden de stoomtrams vervangen door elektrische trams.
1927 Oprichting van de gemeentelijke NV Gemengd Bedrijf Haagsche Tramweg-Maatschappij. (HTM). De particuliere ‘oude’ HTM wordt vernoemd tot NV Haagsche Buurtspoorwegen
1932 Opening HTM-busgarage aan de Viaductweg / Fruitweg
1949 Eerste moderne PCC-car in dienst gesteld.
1965 Laatste vooroorlogse houten trams buiten dienst. Gehele dienst nu uitgevoerd met PCC’s
1981 Eerste serie gelede Thyristor-chopper tram in dienst gesteld (serie 3001-3100).
1989 Opening Haags Openbaar Vervoer Museum in de tramremise Frans Halsstraat.
1993 Laatste PCC buiten dienst
2002-2005 Uit Hannover afkomstige tramserie TW 6000 ingezet op lijn 11.
2006 Start Randstadrail (Den Haag-Zoetermeer en Den Haag-Rotterdam) met de serie 4000 (RegioCitadis).
2015 Eerste Avenio tram (serie 5001-5070) op lijn 2 in dienst gesteld.
Afbeeldingen
-
- Ansichtkaart met humoristische kijk op het H.T.M., veiligheidsnet aan de elektrische tram, ca. 1905.
-
- De eerste HTM busgarage aan de Viaductweg 2.
-
- De gerestaureerde remise aan de Frans Halstraat – Parallelweg, ca. 2010.
-
- Remise aan de Lijsterbesstraat, ca. 1912.
-
- Bus 550 in de werkplaats van de HTM-garage Viaductweg, 1967.
-
- De garagel met bussen kort na de ingebruikname in 1932.
Locatie(s)
Bronmateriaal
- M. van der Toorn, Lijnenspel. 150 jaar tram in de Haagse regio, Den Haag 2014
- Honderd jaar hoogspanning HTM
- Website HTM
- H. Klomp, “Busgarage HTM Viaductweg”, in K. Havelaar (red), Nieuw in Oud 20 jaar herbestemming Haags industrieel erfgoed, Den Haag 2013, p. 108-112.
- K. Havelaar, “Werken voor de nieuwe infrastructuur”, in K.Havelaar en M. Teunissen, Adam Schadee, Groote zoon van de stad. Stadsarchitect Den Haag 1891-1927, Zutphen 2016, p. 44-63.