1896 Aannemer A. Volker en ingenieur A.M. v.d. Schalk dienen bij B&W van Rijswijk een verzoek in voor de oprichting van ‘eene stoomwasch, bleek- en strijkinrichting’ op een open terrein nabij de Geestbrug. 1897 Op de tekening van het pand, dat gebouwd wordt staan de volgende ruimtes ingetekend: grote waszaal, strijk- en mangelzaal, droogzaal, ketelhuis…

Historisch overzicht

1896 Aannemer A. Volker en ingenieur A.M. v.d. Schalk dienen bij B&W van Rijswijk een verzoek in voor de oprichting van ‘eene stoomwasch, bleek- en strijkinrichting’ op een open terrein nabij de Geestbrug.

1897 Op de tekening van het pand, dat gebouwd wordt staan de volgende ruimtes ingetekend: grote waszaal, strijk- en mangelzaal, droogzaal, ketelhuis en machinezaal, een stal en een groot bleekveld.
De vergunning wordt verleend onder voorwaarde, dat de schoorsteen boven de bomen uitkomt (30m), het vuile water niet in de sloten wordt geloosd en de machines geen hinderlijk geruis voortbrengen.
De naam wordt ontleend aan de wasmachines, afkomstig uit het Zwitserse Winterthur.

1913 De fabriek groeit gestaag in omvang. Het terrein van 5600 m² is voor tweederde bebouwd. De fabriek heeft 120 personeelsleden, de expeditie wordt uitgevoerd met 8 paarden en 8 wagens.

Jaren 30 De fabriek breidt verder uit, er is een tweede schoorsteen gebouwd en twee stoommachines en een Crossleymotor leveren een vermogen van 450 PK.

1933 J.P.Ph. Beijerman, zoon van een Zeeuwse wasserijdirecteur, treedt aan als directeur. Onder zijn leiding volgt verdere groei.

1935 Er wordt een film gemaakt van De Zwitsersche door Otto van Neijenhoff (I.W.A. filmfabriek) Er werken nu 400 medewerkers en er is een wagenpark van 23 moderne bestelwagens. De film besluit met het motto: “Onze was geeft u voldoening”.

1937 Het karakteristieke pand op nummer 33, van de NV De Nieuwe Margarinefabrieken, wordt opgenomen in het complex.
Ook het werkgebied wordt vergroot, voor het brengen en ophalen van de was en het stoomgoed kon men ook terecht in talrijke filialen in de regio en in alle grote steden in het westen en midden van het land.

Eind jaren 40 De Zwitsersche herrijst als NV, waarin ook twee soortgelijke bedrijven (in Eindhoven en Haarlem) van Beijerman werden ondergebracht. Hijzelf werd hoofddirecteur, twee zoons traden op als directeur.

1950 Een folder uit dit jaar verhaalt van een firma die met “600 geschoolde handen” met 32 filialen in het gehele land de lage prijzen weet te handhaven, dankzij “haar moderne Amerikaanse installatie”.

1960 J.P.Ph. Beyerman treedt af als directeur.

1960 De nieuwe bestuurder is Palthe’s Textielveredelingsbedrijven NV Almelo, De Zwitsersche gaat voort onder eigen naam.

1969 Aankondiging van een reorganisatie van de chemische wasserij.

1970 De reorganisatie loopt uit op sluiting van de vestiging in Rijswijk. Hierbij komen alle 125 personeelsleden op straat te staan.

Afbeeldingen

Locatie(s)

TitelAdres

Bronmateriaal

  • Wasschen Stoomen Verven, NV Zwitsersche Waschinrichting en ververij ‘Rijswijk’ in Haagvaarder, 16e jaargang , nummer 64.
  • Echo van de werkvloer van Ron Haak over zijn vakantiewerk bij De Zwitsersche.
  • Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in Woord en Beeld. Nederlanders en hun werk, Amsterdam, 1938
  • Ir. W.P.C. Knuttel en drs. M. Brekelmans, Boerderijen en bedrijfsmonumenten, Rijswijk 1987
  • Drs. J.C. Bottema, In Rijswijks vaarwater, Rijswijk 1989
  • Kamer van Koophandel ’s-Gravenhage: Handelsregister 1921 – 1969
  • Archief gemeentebestuur van Rijswijk, archiefnr. 702 en 704 (hinderwetvergunningen en bouwvergunningen)
  • Collectie reclamemateriaal De Zwitsersche, Rijswijks Historisch Informatiecentrum
  • Reclamefilm van de Zwitsersche” Binnengekomen goederen” 1937, Haags Gemeentearchief
  • Film De Zwitsersche 1947, Haags Gemeentearchief