Het verhaal van Maria van Dijk (1924)

Twee bruggen

In de oorlog woonden wij op de hoek van de Hemsterhuisstraat op de Veenkade. Nummer 82, het huis bestaat nog. Over het water dat de Veenkade van de Noordwal scheidt ligt nog steeds de draaibrug in het verlengde van de Hemsterhuisstraat. Het is nu een voetgangersbrug, maar was lange tijd een brug voor alle verkeer. En, er lag een tweede brug over het water, een trapjesbrug voor voetgangers. Bij mijn weten lag deze brug tussen de Da Costastraat en de Helmersstraat. Ook de trapjesbrug liep van de Veenkade naar de Noordwal.

De oorlog

De draaibrug werd tijdens de eerste dagen van de oorlog opengedraaid en bewaakt door Nederlandse soldaten, die door de hele stad op 'strategisch belangijke' punten waren gepost. De trapjesbrug werd tijdens die eerste oorlogsdagen in mei afgebroken. Kennerlijk was men bang dat Duitsers, saboteurs of NSB-ers stiekem over de brug zouden sluipen en - door de trappjesbrug af te breken - hoefden ze hem niet meer te bewaken. De trapjesbrug is nooit teruggekomen!

Pontje

Voordat de bruggen over het water werden gebouwd, was er trouwens een pontje dat de voetgangers overzette, maar dat heb ik zelf niet meegemaakt. Dat was van voor mijn tijd.

Ik herinner mij verder nog twee zaken.

De Da Costastraat werd in de tweede helft van de oorlog omgedoopt, want Da Costa was immers een Jood. Ik weet niet precies naar wie de straat genoemd werd, maar wij bleven die straat natuurlijk gewoon Da Costastraat noemen

(redactie Berichten uit de Vorige Eeuw: zie bericht 021).

Een ander voorval in de eerste oorlogsdagen. Er moest verduisterd worden , omdat men collaboratie vreesde. De soldaten van de draaibrug zagen erop toe dat iedereen zich daaraan hield. Wij hadden alles verduisterd behalve het raam boven de voordeur. Op een avond schoten de bewakers van de brug door dat raam. Het bleek dat het lamplicht, dat op de bovengang brandde, door het vensterr boven de voordeur zichtbaar was en men verdacht ons ervan te seinen naar de Duitsers aan de overkant!