Hongerwinter
De oorlogswinter van 1944 - 1945 staat bekend als de Hongerwinter. Grote delen van Nederland waren op het eind van de Tweede Wereldoorlog reeds bevrijd, maar het noorden en westen leden nog onder de Duitse bezetting. Deze winter was zeer streng en er was nauwelijks aanvoer van kolen en voedingsmiddelen.

Zwarte handel
In de steden was er bijna geen voedsel meer verkrijgbaar. Vanuit Den Haag trok de hongerende bevolking naar het Westland, op zoek naar iets eetbaars. Velen voedden zichzelf en hun gezin hiermee, maar er waren ook stadsgenoten die hiervan een gedeelte zwart verhandelden. De Hemsterhuisstraat staat bekend als het centrum van deze zwarte handel. Aan de deur verkocht men tegen woekerprijzen alom Westlandse groenten en fruit, en brood.

Reacties

In mei 2004 berichtte ons W.J. van 't Oosten uit Arnhem (ook wel het 'Haagje van het Oosten" genoemd):

Als aanvulling op het bericht over de Hemsterhuisstraat in oorlogstijd kan ik het volgende melden. Ook ik heb daar als tienjarige de zwarthandelaren gezien. Ze hielden zich op bij de hoeken van de sraat. Ze boden op fluisterende toon de voorbijgangers hun waar aan (o.a. sigaretten van het merk Player).

Ik zat op de openbare lagere school in de Hemsterhuisstraat van 1942 tot en met 1949. Deze school had als adres Hemsterhuisstraat 154 en was in de straat nauwelijks zichtbaar.

Via een poort met een ijzeren hek kwam men op een terrein waar zich de school en speelplaats bevonden. De leerkrachten zullen het niet altijd gemakkelijk hebben gehad met het onderwijzen van de volksbuurtkinderen, juist in die moeilijke oorlogsjaren, waarin zo veel armoede werd geleden. Enkele leerkrachten wil ik met naam noemen: meester Blauw (bovenmeester en leerkracht van de zesde klas), meester Hest (vijfde klas), meester (van) Eijk (derde en vierde klas), juffrouw Van Stralen (eerste en tweede klas), juffrouw Van Rhee (eerste en tweede klas); zij leerde mij lezen en schrijven met behulp van leesplankje (aap, noot, mies), schrift, kroontjespen en ook nog lei en griffel!

Bij luchtalarm moesten wij onder de schoolbanken kruipen om ons te beschermen tegen eventuele glasscherven e.d. In de hongerwinter (44/45) was er vaak geen school, omdat er geen brandstof was.

Het schoolgebouw is later onderdeel geworden van het schoolmuseum (zie ook bericht 003).

Nog een anecdote: wij zijn eens met de hele school naar het Scheveningse strand geweest om Colorado-kevers te vangen. Er was toen (in 1948 of 1949) sprake van een (dreigende) Colorado-keverplaag in Nederland.

Met dank voor de reactie.