Oudere Surinamers in Nederland

In de jaren tachtig van de twintigste eeuw groeide de groep ouderen van Surinaamse afkomst in Nederland. Velen van hen waren vóór het uitroepen van de onafhankelijkheid van Suriname op 25 november 1975 geëmigreerd naar Nederland om zo hun Nederlandse nationaliteit veilig te stellen. Toen de situatie in Suriname ook in de jaren tachtig weinig rooskleurig bleef, en de migranten inmiddels diep geworteld waren in de Nederlandse samenleving, werd het duidelijk dat men niet meer zou terugkeren en dat ook voor deze ouderen geschikte huisvesting moest komen.

In Suriname was het traditie dat na verloop van tijd de grootouders bij hun kinderen en kleinkinderen gingen inwonen en in het gezin een functie hadden bij het grootbrengen van de kinderen en het uitvoeren van kleine werkzaamheden. In Nederland was de situatie echter geheel anders: de huizen waren kleiner en boden geen ruimte tot uitbreiding, en de taken in het gezin waren op een andere wijze verdeeld. Dit was geen ideale situatie voor de ouderen, maar men dacht dat het bejaardentehuis het enige alternatief was en daar wilde men helemaal niet naartoe.

Johan Chandoe

Woonvormen voor ouderen
Maar inmiddels waren er ook andere woon- en zorgvormen ontstaan die aansloten op de wensen en behoeften van ouderen. Johan Chandoe, lid van de Haagse gemeenteraad voor de PvdA, maakte zich er sterk voor dat dergelijke projecten ook voor Surinaamse ouderen ontwikkeld werden. Uiteindelijk kregen de voorstellen voldoende steun en er werd besloten in nauw overleg met de Surinaamse ouderen een geschikte woonvoorziening te ontwikkelen. Vanuit de Europese Gemeenschap werd een subsidie toegezegd

Informatie

Voor de begeleiding van het project werd een projectmedewerker aangesteld en er kwam een begeleidingscommissie. De eerste stap was het geven van informatie aan de ouderen over de verschillende mogelijkheden, en de inventarisatie van hun woonwensen. Dit was nog niet zo eenvoudig, want bij de ouderen bestond weinig vertrouwen in een op hun wensen afgestemd woonproject. Bovendien hadden velen in hun jeugd weinig kans op scholing gehad waardoor ze de Nederlandse taal onvoldoende beheersten. De projectmedewerker liet zich niet ontmoedigen en bezocht bijeenkomsten, bracht huisbezoeken, en kreeg zo toch een flink aantal geïnteresseerden bij elkaar. Negentig procent van hen was van Hindostaanse afkomst.

Excursies
De geïnteresseerden konden zich echter nog steeds niet voorstellen dat speciaal voor hen iets gebouwd zou worden. Het vertrouwen kwam pas toen er excursies georganiseerd werden naar verschillende projecten van gemeenschappelijk wonen elders in Nederland en zelfs in Engeland. Toen zagen de ouderen wat er mogelijk was en dat het ook echt gerealiseerd kon worden. Hierna was het enthousiasme voor het project groot en geloofden ze dat de overheid financiële steun zou verlenen.

Hoek Steijnlaan - Herman Costerstraat, 1980

Realisering
De volgende stap was het realiseren van de woonwensen. Hiervoor was een geschikte locatie nodig en er moest een programma van eisen worden opgesteld voor het wooncomplex. Op de hoek van de Steijnlaan werd een geschikte plek gevonden waar de oudbouw in het kader van de stadsvernieuwing al op de nominatie stond om gesloopt te worden. De voordelen van de locatie waren: het vrije uitzicht over de Uitenhagestraat, een flinke rij bomen voor de deur, en de nabijheid van de markt, openbaar vervoer en uitgebreide voorzieningen.
Na de ceremoniële inzegening van de eerste paal werd deze in 1991 in de grond gedraaid, nadat er toestemming aan Moeder Aarde gevraagd was.

Hoek Steijnlaan - Herman Costerstraat

Johan Chandoe huis
Het 'Johan Chandoe Huis' werd op 19 november 1992 opgeleverd en geopend door toenmalig wethouder Luijten, uiteraard tezamen met Johan Chandoe. Een ceremoniële inzegening hoorde ook bij de openingshandeling.
Het wooncomplex is bestemd voor ouderen van Surinaams-Hindostaanse afkomst boven de 50 jaar en bestaat uit 25 zelfstandige woningen. Daarnaast zijn er een gemeenschappelijke ruimte, een tuin en een lift. De bewoners kunnen er leven in hun eigen cultuur, onderling ondersteunen ze elkaar en ze hebben hier geen taalproblemen.
Naar voorbeeld van dit project zijn er in Den Haag en in andere steden vergelijkbare projecten gekomen. Ook voor andere migrantengroepen bestaan er inmiddels steeds meer complexen voor gemeenschappelijk wonen.