Louis Couperus

De schrijver Louis Couperus leefde van 1863 tot 1923 en was in Den Haag geboren. Hij woonde van 1884 tot 1891 in het pand Surinamestraat 20 bij zijn ouders. In deze tijd studeerde hij voor zijn examen Middelbaar Nederlands. Ondertussen was hij ook al aan het schrijven en op zijn achterkamertje begon hij in 1887 aan het feuilleton 'Eline Vere'. Van 17 juni tot 4 december verschenen de afleveringen in het dagblad 'Het Vaderland', in 1889 werd de roman in zijn geheel in boekvorm uitgegeven. Het was een groot succes.

Louis Couperus

Eline Vere

Deze eerste Haagse roman van Louis Couperus vertelt het trieste levensverhaal van Eline Vere. Zij is een mooie jonge vrouw uit een aristocratisch milieu met een mooie toekomst voor zich. Maar door teleurstellingen in de liefde en het zich afzetten tegen haar omgeving, raakt ze vervreemd van haar omgeving. Ze zet tevergeefs haar zoektocht naar romantiek voort en wordt tenslotte depressief. Omdat ze geen uitweg meer ziet pleegt ze uiteindelijk zelfmoord.
Toen het feuilleton in 'Het Vaderland' verscheen, hield het vele Hagenaars in zijn greep. Men sprak met elkaar over het wel en wee van Eline Vere en in de paardentram scheen na haar trieste einde gefluisterd te worden: "Weet je het al, Eline is dood!".

Beeld van Eline vere op het Lange Voorhout

Toneelstuk

Na het succes van de roman kon een toneelstuk eigenlijk niet uitblijven. In oktober 1918 werd in het Verkade Theater aan de Haagse Herengracht het toneelstuk 'Eline Vere' opgevoerd. De bewerking van de roman tot toneelstuk was gemaakt door Couperus' echtgenote Elisabeth Couperus-Baud en de actrice Else Mauhs vertolkte de hoofdrol.

Eline Vere als toneelstuk

Film

Het duurde wat langer, maar een verfilming moest er toch ook komen. Na jaren van plannen maken en voorbereiden werd uiteindelijk in 1990 begonnen met de filmopnamen naar het scenario van Jan Blokker, m.m.v. Patrick Pesnot. De producent van deze Nederlands - Belgische - Franse co-productie was Matthijs van Heijningen en de regie kwam in handen van Harry Kümel. Het budget bestond uit 8 miljoen gulden, op dat moment een enorm bedrag voor een Nederlandse film. Op 1 maart 1991 ging de film in première en trok 108.495 bezoekers. Hiermee kwam 'Eline Vere' op de Nederlandse filmranglijst over 1991 op nummer 33. Een langere versie, waarin materiaal verwerkt was dat niet voor de film was gebruikt, verscheen in 1993 in drie delen op de televisie.

Op locatie

Voor de film werd van 18 juni tot 3 september 1990 in Den Haag, Antwerpen en Brussel op locatie gefilmd. In Den Haag bleek de Surinamestraat, de straat waar Couperus 'Eline Vere' creëerde en die regelmatig in zijn boeken beschreven wordt, het juiste decor. In de eeuw die er tussen het schrijven en het verfilmen zat, was er immers niet veel veranderd aan het uiterlijk van de straat. Jammer was dat gedurende de zomermaanden filmopnamen gemaakt moesten worden voor scènes die zich in de winter afspeelden. Kunstmatige sneeuw aanbrengen was geen enkel probleem, maar het leverde een wat vreemd gezicht op om de statige bomen in de winter nog vol in het blad te zien.