Bericht 105
 
 

 

tekst op bord:

Op deze plaats begon op 27 oktober 1971 de afbraak van de toen 123 jaar bestaande oude Alexanderkazerne (bijnaam: de 'Oude Alex').

een bericht van:

Instituut voor militaire geschiedenis

locatie:

Couperusduin, Burgemeester Patijnlaan


 

Kazernes

Het dagelijks leven in Archipel / Willemspark werd vóór de Tweede Wereldoorlog voor een groot deel beïnvloed door het reilen en zeilen van de kazernes in de buurt. EÈn van die kazernes was de Alexanderkazerne die gevestigd was aan dat deel van de toenmalige Laan Copes van Cattenburgh dat tegenwoordig vernoemd is naar Burgemeester Patijn.

 

Alexanderkazerne

Tussen 1841 en 1844 werd de Alexanderkazerne gebouwd, bestemd voor de cavalerie, toen nog de ruiterij van het leger. Het corps huzaren van het 3de regiment werd er gelegerd, in de volksmond de 'Rode Huzaren' genoemd. Voor de paarden kwam er aan de Borneostraat een manege. Het exerceren en trainen van de paarden vond plaats op het tegenover de kazerne gelegen Alexanderveld, tegenwoordig Burgemeester de Monchyplein geheten.

 

Huisvesting huzaren

Malakkahofje
In de nabije omgeving van de Alexanderkazerne woonden veel huzaren met hun gezinnen. Er was in het verleden zelfs speciaal voor hen woonruimte gebouwd. Een voorbeeld is het Malakkahofje, waarvan de toegang achter een gewone huisdeur werd verborgen. Met maar vier huizen is het ÈÈn van de kleinste hofjes in Den Haag.

Commissiehuisjes
Aan de Atjehstraat 33 tot 123 staan de Commissiehuisjes, in twee etappes gebouwd tussen 1893 en 1896. Ze waren bestemd voor gehuwde onderofficieren en korporaals van de Alexanderkazerne. Achter de huisjes lagen grote tuinen, die erg geschikt waren voor het drogen en op de bleek leggen van wasgoed. Vandaar dat de wasbazen van de kazerne er ook woonden. De plannen voor de huisjes werden ontwikkeld door de Commissie van Oorlog, vandaar de naam.

Alexanderhofje
Over het feit of het Alexanderhofje wel of niet voor de militairen werd gebouwd, is men het niet eens. Het bestaat in ieder geval uit 42 huizen en werd in 1874 opgetrokken in opdracht van een particulier. De toegangspoort ligt aan de Bankastraat, waardoor het ook wel Bankahofje genoemd werd.
U wordt uitgenodigd uw mening hierover te geven. Klik hier

Sluiting kazerne

Tot 1938 heeft de kazerne op deze plaats gefunctioneerd. Daarna is hij verhuisd naar de van Alkemadelaan. De gebouwen werden echter voorlopig nog niet afgebroken. Een tijdlang zijn er ateliers in gehuisvest. In de in 1940 uitgebroken Tweede Wereldoorlog nam de Gr¸ne Polizei bezit van de gebouwen. Na de bevrijding wisselde de bestemming. De GGD zat er onder meer en het bureau voor militaire keuringen, en ook nog de Porsche-groep van de Rijkspolitie

 

 

 

 

 

 

 

 

Sloop en nieuwbouw
Ondanks dat de voormalige kazerne in gebruik bleef, werd hij slecht onderhouden. Er werden verschillende plannen tot restauratie ontwikkeld, maar geen werd uitgevoerd. Uiteindelijk vond in 1971 de sloop plaats. Op het voormalige kazerneterrein verrezen vanaf het midden van de jaren zeventig de bijzondere appartementengebouwen Couperusduin 1, 2 en 3. Het voormalig exercitieterrein werd gebruikt voor de bouw van een nieuw stadhuis en het hoofdbureau van politie. Het stadhuis is inmiddels weer verleden tijd en tegenwoordig staan er fraaie appartementencomplexen.